Sözlük
%51 Saldırısı
Dijital para madenciliğinde belli bir server’da üretim gerçekleştiren tek bir kripto para madencisinin veya belli bir grup kripto para madencisinin üretim gücünün bir bölümünü yapma durumuna gelmesidir. Dolayısıyla teorik anlamda işler ile üretimin bu gruptaki kişilere geçmesine sebep olur. Oluşan bu güç adedi onları teorik düzeyde server’da daha güçlü bir konuma getirir. Server üzerindeki bütün madencilerin gücü kendi elinde bulundurduğu sistem üzerinden varsayım olarak kabul edilir. Bu özellikteki güçlere sahip olan kişiler aşağıdaki işlemlerin hepsini kolaylıkla yönetebilir.
• Sistemde başka kişinin işlemiyle benzerlik göstermesi durumunda çıkartma işlemi
• Sistemdeki diğer madencilerin işlemlerini kolaylıkla durdurabilme yetkisine sahip olma
• Madencileri tarafından üretilen dijital paraların birden fazla harcamasını yapabilme
• Sistemdeki farklı madencilerin bloklarına el koyma
Adress
Kripto para ağında ödeme, para yatırma ve para çekme amacıyla kullanılan Alfanumerik yapıdaki işlemlere verilen genel addır. Sistemin kullanılabilmesi içi QR kodu lazımdır. BTC ile işlem yapabilmek için sisteme vermeniz gereken tek veri bilgisidir. Örnek adres; 4kgHKEYYC8CQPxyV53nCju3kk2upQA2
Altcoin
BTC dışındaki bütün kripto paralara verilen genel isimdir. ETH, Dodge, Shiba, Lite, bunların hepsi birer alt coin olarak karşımıza çıkar.
Anti Money Laundering (AML)
Hukuki olarak elde edilmiş gibi görünmesini sağlamak amacıyla illegal yöntemlerle kazanılan fonları dönüştüren bireyleri duraksatmak için kullanılan sözlük terimidir. Bu sistem sadece kripto paralarla ilgili olmayıp, dünyadaki bütün illegal para kaçakçılığının engellenmesi amacıyla kurulmuş bir sistem yapısıdır. Türkiye’de de illegal işlemleri engellemek amacıyla Masak kurulmuştur.
Arbitraj
Piyasa kurundaki gümüş, altın, petrol gibi maddeler ile BTC benzeri dijital paralar dahil, ticarette bulunan bütün varlıkları kapsamı altına alan varlıkların eş zamanlı ve farklı şekilde alma, satma işlemlerinin yapıldığı sistemdir.
ASIC
ASIC tek bir görevi yerine getirmek için tasarlanmış bir sistem yapısıdır. Kendine has özellikleri sayesinde fiziki bağlantılar, komut grupları ile hareket eden işlemci ağıdır. ASIC’ler piyasadaki diğer işlemcilere göre daha hızlı ve daha ucuz konumda yer alıyor.
ASIC Mİner
Kripto para madenciliği için oluşturulmuş düşük motor gücüne sahip sistemsel bütüne denir. ASIC Miner aynı zamanda üst düzey üretim gücüne sahip durumdadır. Minimum eforla, maksimum performans sağlar.
Bitcoin
İlk ortaya çıkan kripto para birimidir. Kripto para birimlerinin babası olarak da bilinir.
BTC
Bitcoin’in kısaltması olarak kullanılan terimdir. Amerikan dolarına USD denmesi gibi.
Bitcoin Investment Trust
Bitcoin dünyasında alım ve satım işlemlerinin güvenlikli ortamda gerçekleşmesini sağlayan sistemsel bütünlüğüne denir. Üst düzey teknolojik prensip özelliğine sahip durumdadır. Bu prensibe sahip olan bireyler güvenlikli şekilde kripto para dünyasında alım, satım işlemleri gerçekleştirir.
Bitpay
Kripto para borsalarının BTC ödemesi alabilmesini sağlayan alt yapı sistemi olarak bilinir.
Bitstamp
USD karşılığında kolaylıkla BTC alıp, satabileceğiniz BTC borsasıdır.
Block
Sistemde yapılan bütün blok işlemlerin kayıt altına alındığı bölümdür. 10 dakikada bir yeni yapılan işlemleri ön plana çıkararak kayıt altına alır.
Block Reward
Madencilik hizmetlerini başarıyla tamamlamış olan kişilere verilen hediyedir. Bu ödülden yararlanabilmek için kişilerin belli sayı limitinde blok çıkarmaları gerekiyor. Sistem olarak hediyeyi hesaplarınıza tamamlama özelliğine sahiptir.
Blockchain
Kripto paraların güvenliğini sağlamak amacıyla kullandıkları sisteme verilen addır. Hesap bakiyesindeki fazla harcamaları önlemek amacıyla kullanılır.
Chargeback
Banka kartı veya kredi kartıyla işlem yapılması sırasında oluşan hataların tekrardan kredi kartınıza veya banka kartınıza iade işleminin yapılması işlemidir.
Client
Bilgisayar üzerinde çalışabilen yazılım sistemidir. Bu yazılım sistemi birçok ağa bağlanabilerek işlem yapabilir. BTC cüzdanı olarak da işlem yapabilir.
Confirmation
Yapılan işlemlerin server tarafından tespit edilerek doğrulanması işlemine verilen isimdir. Onaylama işlemleri oldukça güvenlikli ortamlarda gerçekleşir. Ancak yüksek paraları onaylamalarda sistem başka faktörler de isteyebilir. 3 onay işlemiyle bütün transferleriniz sistem tarafından sağlanarak gerçekleşir.
CPU
PC’lerin işlemcisi olarak bilinir. CPU’lar ilk zamanlarda kripto para madenciliğinde kullanılıyordu. Ancak günümüzde teknolojinin daha çok gelişmesiyle beraber kullanılma seviyesi azaldı.
Cryptocurrency
Dijital para birimlerindeki matematiksel sorunları kriptografi yöntemiyle çözen sisteme verilen isimdir.
Cryptography
Bu sistem gizlilik ve kimlik denetimini sağlamak amacıyla oluşturulan matematiksel sistemdir. Oldukça güvenli bir işleyişe sahiptir. Günümüzde birçok kripto para borsası tarafından kullanılır. Aynı zamanda verinin gönderimi sırasında oluşabilecek saldırılara karşı veriyi aktif düzeyde korur.
DDoS
DDoS saldırıları günümüzde birçok kripto para borsasının karşılaştığı sorunların başında geliyor. Hizmetleri engellemeye yönelik bir saldırı olarak da bilinir. Günümüzde kripto para madenciliği yapan birçok sistem bu saldırılarla karşı karşıya kalıyor.
Deflation
Kripto para piyasasındaki fiyatların sürekli olarak düşüş gösterme durumuna denir. Borsa platformunda meydana gelen enflasyon kaynaklı fiyat yükselişleri ve düşüşlerini ifade eder.
Difficulty
Kripto para madenciliğinde üretiminin ne kadar zaman süreceğini ifade eden sistemdir. Üretim düzeyi artıkça zorluk seviyesinde de ciddi artışlar meydana gelir.
Double Spending
Kripto para birimlerinin iki defa harcama yapan hareketine verilen ismidir. Kripto para alımında genellikle bu problemle karşılaşılır. Kişi iki defa harcama yapmış olur.
Dust Transaction
Düşük düzeydeki kripto para birimlerinin gerçekleştirdiği alım, satım işlemlerine verilen isimdir. Minimum miktarda gerçekleşene işlem hareketlerini sağlar.
Escrow
Yapılan işlemler sırasında transfer edilen fiyat aralığını muhafaza etmek amacıyla kullanılan sistemdir. 3. grup kişiler olarak da biliniyor.
Faucet
Altcoin üretiminde kullanılan yöntemlere verilen isimdir. Kripto para tüccarlarını heveslendirmek için kullanılan yöntemlerden birisi olarak karşımıza çıkar. İşlemler tamamen ücretsiz gerçekleşir.
Fiat Currency
Piyasadaki altın, gümüş gibi değerli madenlerin kanunlar ile korunmasını sağlayan yönteme verilen isimdir. Günümüze bütün bunlar hukuki süreç kapsamında kanunnameler ile korunmaktadır.
Fork
Block chain ağının alternatifi olarak bilinen yönteme verilen terimdir.
FPGA
Geçit dizilimindeki alan programlanmasını gerçekleştiren sisteme verilen isimdir. FPGA ile işlemler topluca gerçekleşir. Aynı zamanda işlemlerin üzerinde görev yazma özelliklerine sahiptir. FPGA, ASIC sistemlerini daha ucuz miktara yapar. Ancak sistemsel olarak yavaş yapıdadır.
Genesis Block
Blockchain ağındaki birinci bloğu ifade eder.
Gigahash
Saniyelik olarak verileri ölçme sistemine verilen isimdir. Binlerce sağlayıcıyı saniyeler içerisinde ölçebilir.
GPU
PC’lerin ekran kartı olarak bilinir. Özellikle kripto para madenciliği yapmak isteyen kişilerin güçlü bir ekran kartına sahip olmaları gerekir.
Hash
Çıkarım işlemlerinin uzunluğunu ve kısalığını kontrol eden matematiksel yapı olarak bilinir. Girdi ve çıktıların kontrollerini gerçekleştirir.
Hashrate
BTC tarafından gerçekleştirilen çıkarımların miktarı olarak ifade edilir.
Inflation
Fiyatlardaki yükselen artışları ifade eden duruma verilen isimdir. Deflasyon işleminin tam tersi olarak da bilinir.
Input
Kripto para ödemelerinin hangi adresten geldiğini gösteren sistemdir. BTC işlemlerinin bir parçası olarak bilinir. Bu girdi sistemi BTC adresi olarak bilinir.
Kilohash
Milyonlarca veri içerisinden ölçülebilen saniyelik ölçümlerin yapıldığı sistem bütünüdür.
Liquidity
Ticari faaliyetler kullanılacak olan parasal işlemlerdeki alım gücünü ifade eder. Likidite olarak da bilinir.
LiteCoin
Kripto para dünyasında altcoin birimlerinde biri olarak bilinir.
Market Order
Takas işlemine verilen genel düzeydeki talimat işlemleridir. Borsadaki bir varlığı almak için veya satmak için kullanılan genel terimdir. Piyasa emri olarak bilinir.
MBTC
BTC kripto para biriminin binde birlik kısmına verilen isimdir. (0.001 Bitcoin)
Megahash
Milyonlarca veri içerisindeki çıkarımların saniyedeki ölçümlerini gösteren sistemlerin sayısıdır.
Microtransaction
Kripto para alım ve satım işlemlerinde ödenmesi gereken micro düzeydeki komisyon oranlarını ifade eder. Bu komisyon oranları borsadan borsaya farklılık gösterir.
Mining
Kripto para madenciliğine verilen genel terimdir.
Mixing Service
Güvenlik sistemi olma özelliğine sahiptir. Sizin kripto para verilerinizi sistem üzerindeki diğer kişilerin kripto para varlıklarıyla karıştırır. Böylelikle güvenlik düzeyi artar.
Mt. Gox
Kripto para borsalarının ilklerinden ve en eskisi olanıdır. Japonya’da 2010 yılında kurulan bir borsa ağıdır.
Node
BTC serverına bağlı olan bilgisayarı ifade eden genel terimdir.
Orphan Block
Geçerliliği olmayan para birimidir.
Output
BTC işleminin hedef konumudur.
P2P
Birbirine bağlı iki sunucu arasındaki işleme verilen isimdir. Merkezi yapıda olmayan ağlar arasındaki işlemlere verilen genel terimdir.
Paper Wallet
Kripto para birimlerindeki güvenliği sağlamak amacıyla tasarlanan sistem yapısı olarak bilinir. Bu sistem yapısı sayesinde siber saldırılara karşı hesaplarınız güvence altında olur.
Pool
Grupça bir blok parçası çıkarımında bulunan kişilerin toplanan ödüllerinin paylaştırılmasını ifade eder. Böylelikle eşit bir ödül dağılımı havuzu oluşur.
Pre- mining
Yeni ortaya çıkacak olan kripto paraların sisteme çıkarılmadan önce kurucusu tarafından coinin bir bölümünün çıkarılması işlemine verilen isimdir.
Private Key
Kullanıcıya özel gizli anahtar bölmesidir.
Proof Of Stake
Çıkarılacak olan para birimlerinin mevcut hesaplarının yapılmasını sağlayan işlemdir. Miktar hesaplama yöntemi olarak da bilinir.
Proof Of Work
Hesaplama miktarını kazı düzeyine bağlayan işleme verilen isimdir. Blokların kendi içlerindeki kazılarını ifade eder.
PSP
Ödeme işlemlerinin sağlandığı sunucuya verilen genel isimdir.
Public Key
Sistemde herkes tarafından paylaşılan genel adres olarak bilinir.
Pump and Dump
Ucuza üretimi yapılmış bir varlığın değerini yüksek gösterilme işlemine verilen isim olarak bilinir. Tanıtım miktarını üst seviyelere zorlayarak, diğer ürünlerin varlık elde etmesini sağlar.
QR Code
Kripto para adreslerinin kodlanmasını gerçekleştiren sistemler bütünüdür. Mobil telefonlarda da QR kodlarından birçok alanda yararlanılır.
Satoshi
BTC’ nin 100 milyondan birine verilen genel addır.
Satoshi Nakamoto
Bitcoini bulan ve piyasaya süren kişidir.
Scamcoin
Yatırımcısına kar getirmek amacıyla piyasaya sürülen alt coine verilen isimdir.
Scrypt
CPU ve GPU sunucularına arkadaş olacak düzeyde tasarlanmıştır. ASIC madenciliği yapan kişilere karşı büyük avantaj sunar.
SHA-256
SHA sistem yapısı NSA tarafından geliştirilerek tasarlanmıştır. Sayısal imza protokolünde kullanılmak üzere tasarlanmış yapıdır. 1,2,3 olmak üzere 3 farklı versiyonu mevcuttur. BTC işlemlerinin hepsi SHA-256 protokolü sayesinde yapılarak sağlanıyor. Dolayısıyla BTC dünyasında oldukça önemli bir yere sahip durumdadır.
Siganature
BTC işlemlerinin belirli bir noktadan geldiğini kanıtlamak için kullanılan sistemsel ağdır.
Silk Road
İllegal alışverişler için kullanılan yer altı online pazar sistemidir. Silk Road 2013 yılının sonlarına doğru FBI tarafından el konularak kapatıldı.
SPV
Sadeleştirilmiş ödeme doğrulama işlemine verilen genel isimdir. BTC protokolün ana özelliklerinden birisi olarak bilinir.
Stale
BTC bloğu etkili bir şekilde oluştuktan sonra başka kişilerin de bu çıkarılan bloğu alma faaliyetleri durdurulur. Bunun en önemli sebebi blok artış işlevselliğini kaybetmiş olması.
Taint
İki konumun belirli miktarda BTC’si olduğu zaman bu iki konumun birbirine ne kadar yakın olduğunun analizine Taint denir.
Terahash
Trilyonlarca farklı server sağlayıcısından ölçülebilen milyonlarca veriyi analiz etme işlemidir. Kripto para madenciliğinde en yüksek düzeydeki üretim miktarının gücünü ifade eder.
Testnet
Kripto para dünyasındaki analizlere ve işlemleri test etme işlemine verilen terimin ismidir.
Tor
Online kimlik bilgilerini gizlemek isteyen kişiler tarafından kullanılan protokoldür.
Transaction Block
Blok zincirdeki BTC işlemlerinin toplanarak, düzenlenmesi işlemine verilen isimdir.
Transaction Fee
BTC ağındaki gönderme işlemlerine verilen ücretin ismidir. Ücret blok zinciri yapan kişiye gönderilir.
UBTC
BTC’nin yüzde binde biri (0.000001 Bitcoin)
Vanity Address
Ad gibi kişinin isteğine bağlı olan BTC adresine verilen isimdir.
Virgin Bitcoin
Henüz işlenmemiş BTC’ye verilen terimdir.
Volatil
Piyasaların aşırı dalgalanmalara bağlı olma durumuna verilen addır.
Volatility
Piyasadaki işlem görmüş finans varlıklarının hareketlerinin ölçen etmendir. Özet olarak fiyatlardaki dalgalanmaları ifade eder.
Wallet
BTC’leri taşımak için ve depolamak için kullanılan sanal cüzdanlara verilen genel isimdir. Her BTC adresi kendi hesap bakiyesini gösterir.